Hüyük, hüyülmüş, yığılmış, oluşmuş tepe, tümülüs de diyorlar.
Akhüyük, milyonlarca yıldan beri doğal olarak Ulukışla bölgesinden kaçan kükürtlü suyun oluşturduğu travertenlerin , kirlinmiş ak rengini almış üst üste yumuşak kayaç tümülüslerin sıralanmış hali.
Bir kısmı yer altında, köyün girişinde üstü toprağa parelel seyrediyor... Daha ilerde yüksekçe AKHÜYÜK....
Köy, şimdilerde mahalle. Kanuni Sultan Süleyman ve Ordusu, Rüstem Paşa ve Şehzade Mustafa'ya tarih olduğundan daha öte bilinen güzerğah üstü belde...
Yıllar önce 2006 olmalı, Akhüyük girişinde dozerler ile bu doğallığı bozmaya başladılar.. Kestiler, biçtiler, kalıp kalıp traverten kütleler çıkarmaya başladılar...
Günün kaymakamı Cevdet Can beye dedim ki,
Akhüyüğün doğal girişini bozdular. Bana cevaben, merak etme müdür bey bu travertenler alındığında, yerleri toprakla dolacak, girişten itibaren Akhüyük korusu, ağaçların her çeşidi ile donatılacak...
Travertenler olgunlaşmamış, mikro yapıları boşluklu olduğu görüldüğünden kazmayı, kesmeyi bıraktılar, kirli bir taş yığını atıkları ile oradan çekip gittiler...
Şimdilerde Akhüyük tepesinde ardışık sığ havuzlar içerisinde kükürtlü sular şifa dağıtacağı umuduyla tam tepesinden sondajlandı...
Kükürt saf ve katı halde iken sarımtrak renktedir. Yer altında sıvı SO2(sarı kükürt) ve ya SO3 (siyah kükürt)) bileşikleri gün yüzüne çıktığında bünyesindeki Oksijen ayrışır, Kükürt kraterleri havuz tabanında ve çevresinde traverten taşları oluşturmaya başlar... Zamanla havuz hacimleri daralır, darbeli mekanik olarak temizlemek gerekir...
AKHÜYÜK, YÜREĞİMİZDEKİ SIZI...
ŞEHZADE MUSTAFANIN KATLEDİLDİĞİ OVAYA, YÜKSEKTEN BAKAN TEPE.
DOĞAL TRAVERTEN OLUŞUMUNU NE ZAMAN TAMAMLARSA TAMAMLASIN, SUYUNA KET VURULMAMALI, AK TEPE OVAYI SELAMLAMALIDIR...
Not: Çok derinlerde, ama çok derinlerde yüksek sıcaklık ve basıçta rastlanabilecek sera gazı çalışmalarının devam ettiğini takip etmekteyiz