Ereğlili avcılarımızdan, Ereğli Avcılar Derneği başkanlığı da yapan Camuli Kayaaslan, Türk Halk Edebiyatı'nın en sık başvurduğu sembollerden olan keklik ve turna, yüzyıllarca edebi ürünlerde anlatımı güçlendiren benzetmeler arasında yer aldıktan sonra, bugün Anadolu'da az rastlanmaya başlayan türler arasına girdi dedi.
Keklik ve turna, 100 yıl önce Anadolu'da en fazla bulunan kuş türleriydi. Yaz-kış bulunduğu yeri terk etmeyen, kalabalık bölgelerde yuva kuran ve bitki tohumlarıyla beslenen bir kuş türü olan keklik Anadolu'da "kınalı" ve "çil" olarak iki türü bulunuyordu. Kahverengi-kırmızı renkleriyle dikkat çeken kınalı kekliğin en çok bilinen özeliğini ise ötüşü ve sekerek yürümesi oluşturuyor.
Kekliğin aksine göçmen bir su kuşu olan turna ise leylek büyüklüğünde uzun bacaklı, zarif boyunlu, duru güzel gözlü olmasıyla biliniyor. Kanatlarında ise göz alıcı mavi, kırmızı ve yeşil tüyler bulunan turnanın en önemli fiziki özelliğini başının arka tarafından geriye doğru sarkan zülfü oluşturuyor.
Bilinçsiz avlanma ve çeşitli nedenlerle her iki kuşun da nesli azalırken, son yıllarda, Milli Parklar Av ve Yaban Hayatı mühendisliklerince özel çiftliklerde üretilen keklikler doğaya bırakılıyor. Göçmen bir kuş olan turnanın doğal gelişim seyrine ise müdahale edilemiyor.
Cumali Kayaaslan, keklik ve turnanın Türk Halk Edebiyatı'nda en fazla kullanılan semboller olduğunu söyledi.
Kayaaslan, Karacaoğlan başta olmak üzere çok sayıda halk şairinin memleket özlemi ve duygusal konularda turnayı, aşk, sevgili gibi anlatımlarda ise kınalı keklik sembollerini kullandığını kaydetti.
Turna ve kekliğe Halk Edebiyatında bu kadar büyük ilgi gösterilmesinin altında yatan asıl unsurun, bu kuşların Türk halkı tarafından çok sevilmesi olduğunu anlatan Kayaaslan, şunları kaydetti:
"Anadolu'da vefakarlığın sembolü olarak görülen turnanın eşi öldükten sonra, yanından uzun süre ayrılmadığı ve 7 yıl boyunca çiftleşmediğine inanılır. Köroğlu destanında da Bağdat Turna Teli adlı bir bölüm vardır. Köroğlu, destanın bu bölümünde yakışıklılığıyla bilinen Ayvaz isimli kişinin başına turna teli takılması için 3 kişiyi Bağdat'a gönderir.